Axolotl

(Ambystoma mexicanum)

De Axolotl is een salamander uit de familie molsalamanders. Het is een vrij grote soort die tot 30 centimeter lang wordt inclusief de staart. Het lichaam is bruin tot grijs van kleur, maar de bekendste vormen zijn de witte exemplaren die in gevangenschap worden gehouden. De salamander kent onder natuurlijke omstandigheden geen metamorfose zoals andere salamanders. Het lichaam blijft de larvale kenmerken behouden maar het dier wordt wel geslachtsrijp. De axolotl heeft hierdoor een sterk visachtig lichaam met kleine poten en een grote zijdelings afgeplatte staart. Een van de meest prominente kenmerken zijn de opvallende, roodgekleurde kieuwen.

De axolotl leeft alleen in delen van Mexico en komt nergens anders ter wereld voor. De salamander komt voor in diepe meren en blijft altijd in het water. Het leefgebied van de axolotl was vroeger veel groter maar de salamander is uit grote delen van zijn oorspronkelijke areaal verdwenen. Veel meren waar de salamander voorkwam zijn drooggelegd om overstromingen te voorkomen. De axolotl wordt hierdoor door de natuurbeschermingsorganisatie CITES als een bedreigde diersoort beschouwd.

De Nederlandstalige naam axolotl komt uit de Azteekse taal Nahuatl, deze naam wordt geschreven als āxōlōtl. Ook in andere talen wordt deze naam vaak gebruikt. Axolotl heeft verschillende betekenissen zoals waterslaaf of waterhond. In de Spaanse taal wordt de salamander met ajolote aangeduid.

De axolotl komt voor in bergmeren en de aangelegen kanalen. Dergelijke meren liggen op enige hoogte, het Xochimilcomeer is gelegen op een hoogte van meer dan 2200 meter boven zeeniveau. De axolotl is speciaal aangepast op bergmeren en behoudt de juveniele kenmerken zodat het dier permanent onder water kan leven.